Zasłużeni dla Lubania
W związku z mianowaniem nowego dyrektora muzeum w Lubaniu zaczęły mnie nachodzić różne przemyślenia dotyczące historii miasta i jego mieszkańców. Szczególnie jestem pod wrażeniem silnych oporów niektórych środowisk sprzeciwiających się próbie upamiętnienia jednego z nich tablicą pamiątkową. Obawiam się, że jeśli sprawy będą miały podobny przebieg w przyszłości, to upamiętnienie kilku następnych zajmie kolejnych parę lat. Oficjalne upamiętnianie wymaga stosownych uchwał, wyszukania miejsca godnego umieszczenia tablicy lub pomnika. Metoda takiego ponadczasowego upamiętniania jest ponadto kosztowna. Chciałbym zatem zwrócić się do naszych czytelników z inicjatywą spisania listy Zasłużonych dla Lubania w formie jednej z podstron naszego internetowego dziennika.
Mam następującą propozycję regulaminu tego przedsięwzięcia.
- Lista zbudowana ma być w porządku alfabetycznym w postaci dwuczłonowych wpisów. Nazwisko imię i cecha danej osoby
np. Kowalski Jan – Listonosz… - Intencją naszą jest ocalenie przed zapomnieniem. Intencją naszą nie jest natomiast wydanie pozycji na wzór „Who is who” w Lubaniu.
- Lista jest otwarta dla wszystkich propozycji, bowiem ma być pozbawiona cech wartościujących.
- Lista nie ma stanowić jakiejkolwiek konkurencji dla innych inicjatyw.
- Celem przedsięwzięcia jest upamiętnienie osób związanych z Lubaniem. Obywatelstwo nie jest wymagane. Dla przykładu Jan Kowalski mógł mieszkać w wiosce pod Lubaniem. Przez 30 lat rozwoził pocztę, bezcenne przekazy pocztowe z emeryturą. Wszyscy go znali, a on ich. To wystarczy z nawiązką, by znalazł się na liście pamiątkowej.
- Lista ma mieć charakter upamiętniający i w żadnym przypadku nie ma być bazą danych osobowych.
- Kustoszem wykazu na początek może być redakcja PL, nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby powołać niezależną Radę.
- Propozycje redakcja przyjmuje w każdy sposób i o każdej porze. Standardowo na maila: andrzej@lubanski.eu
- Regulamin ma charakter otwarty na sugestie czytelników.
Pierwsza propozycja listy:
- Adamczyk-Pogorzelec Bożena – pasjonatka historii w najdrobniejszych szczegółach. Od światowej do lokalnej. Inicjatorka powołania w Radzie Powiatu w 2006-2010 odrębnej Komisji Kultury. Pomysłodawczyni wyróżnienia za krzewienie kultury w powiecie statuetką „Bazaltowego Krabata”. Starszy kustosz, przez 33 lata była Dyrektorem Muzeum Regionalnego do roku 2013.
- Anioł Ludwik – Polonista, dyrektor lubańskiego Liceum Ogólnokształcącego, organizował i kierował lubańskim muzeum, od 1975 roku jako Muzeum Osadnictwa Wojskowego, były żołnierz AK
- Dudziak Zygmunt – wielki i niezapomniany organizator imprez sportowych i rekreacyjnych. Były pracownik MOSiR w Lubaniu. Radny Rady Miasta. Diety Radnego przeznaczał na nagrody, medale i organizację imprez.
- Duma Tadeusz – drukarz, właściciel drukarni.
- Grzesiak Małgorzata – Przewodnicząca Rady Miasta, dyr. Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, a wcześniej TPD. Wielka postać, dyplomata i przyjaciel dzieci. Odwołana z funkcji Przewodniczącej Rady A.D. 2013.
- Gutek Ewa – liderka największego protestu w obronie szpitala i miejsc pracy. Zapobiegła prywatyzacji lecznicy. Współzałożycielka stowarzyszenia Panaceum. Zaangażowana przede wszystkim w pracę społeczną.
- Hardziej Lesław – niestrudzony obrońca bezrobotnych
- Jarema Edward – najlepszy nauczyciel matematyki w powojennej historii lubańskiego ogólniaka.
- Jurak Tomek „Smok”– stworzył w mieście namiastkę „optymizmu”
- Kiljan Kazimierz – Wieloletni dyrektor Dom Kultury, znany w całej Polsce pisarz-dramaturg. Zakładał dwutygodnik Ziemia Lubańska. Współtworzył lokalną telewizję Studio „S”
- Komendzińska Maria – pionierka w lubańskiej opiece zdrowotnej
- Kończyk Eugeniusz – wieloletni prezes LPWiK. To za jego szefostwa w spółce skanalizowano Lubań.
- Kopeć Lucjan – żołnierz AK, uczestnik bitwy pod Osuchami, lekarz, dyrektor, dzięki Niemu i Jego determinacji wybudowano nowy obiekt szpitalny
- Kostka Stanisław – pracownik ZNTK, działacz NSZZ Solidarność, uczestnik I Zjazdu Solidarności, internowany 13 grudnia 1981 r., Twórca LKO…
- Kurzyńska-Lityńska Regina – lekarz chirurg, przez wiele lat z pasją i zgodnie z przysięgą Hipokratesa służyła mieszkańcom, szczególne znaczenie miało dla Niej krwiodawstwo. Niesamowicie wymagająca wobec siebie i podległego personelu.
- Kowalik Jadwiga – w randze harcmistrza pełniła funkcję Komendanta Lubańskiego Hufca ZHP od 20.02.1958 r. do 13.03.1991 r. Opiekowała się wieloma obozami lubańskich harcerzy, min. nad morzem, w „Akcji Frombork”, „Akcji Bieszczady”, oraz w byłej NRD.
- Paluch Zbigniew – wieloletni dyrektor Młodzieżowego Domu Kultury w Lubaniu, organizator wychowania pozaszkolnego, radny Rady Miasta
- Rowiński Konrad – wieloletni Burmistrz Miasta Lubań
- Sawicki Jan – aktywny społecznik, bonapartysta z Lubania. Inicjator pomysłu stworzenia lubańskiej winiarni w stylu epoki, z kopiami obrazów przedstawiających największe bitwy napoleońskie i z manekinami przebranymi w mundury dragonów i szwoleżerów.
- Schabowski Wiesław – zawodowy fotograf, uwiecznił na fotografiach wiele zdarzeń z życia miasta.
- Skowroński Janusz – drugi po transformacji ustrojowej Burmistrz Lubania, przedsiębiorca, dziennikarz lokalny, wydawca, autor.Przegląd Lubański i Zamek Czocha uczynił marką znaną w Polsce. Najbardziej poczytny w regionie autor licznych książek z zakresu literatury faktu.
- Sławińska Krystyna – poetka rozpoznawalna w szerokich kręgach. Pasjonatka pieszych wypraw, społecznik. Zawsze zaangażowana w pomoc na rzecz potrzebujących.
- Sławiński Wacław – dzięki niemu w 1990 roku mogła powstać pierwsza w Polsce – po telewizji publicznej – Telewizja Lokalna STUDIO S. To on skonstruował już w 1959 roku pierwszy telewizyjny przekaźnik. Po latach w 1989 roku także pan Wacław wraz z panem Witczakiem Marianem był pomysłodawcą reaktywowania go i wykorzystania do tworzenia lokalnego programu. Studio S nadawało do 2005 roku, a więc 15 lat.
- Tymicz Stanisław – nauczyciel, dyrektor LO, przetłumaczył z języka niemieckiego, wydaną w roku 1992 książkę pt. „Historia Miasta Lubań”.
- Wajcfelt Wiesław – największy duch sportu w Lubaniu
- Winiarski Jan – zasłużony kapłan katolicki, budowniczy kościołów, wieloletni proboszcz parafii rzymsko-katolickiej w Lubaniu.
- Zachar Zbigniew – inżynier, generał kolejnictwa, dyrektor byłych ZNTK Lubań, komandor Klubu Żeglarskiego przy ZNTK, były członek Rady Przyjaciół Harcerstwa w Lubaniu, społecznik, obecnie prywatny przedsiębiorca.
Andrzej Ploch
Redaktor Naczelny
Propozycje proszę kierować na adres typo@ploch.pl