Tabletka dzień po. Wszystko, co musisz o niej wiedzieć
Tabletka dzień po to forma antykoncepcji awaryjnej, mająca za zadanie zapobiec niechcianej ciąży. Warto poznać jej mechanizm działania, aby zapewnić sobie dodatkowe bezpieczeństwo w trakcie przyjmowania tego leku.
Jak tabletka dzień po zapobiega niechcianej ciąży?
Tabletka dzień po, znana również jako pigułka lub antykoncepcja awaryjna, jest jedynym z pierwszych leków, które przychodzą na myśl w sytuacjach nagłych. Jej skuteczność w zapobieganiu nieplanowanej ciąży leży w skutecznych mechanizmach działania, które wpływają na procesy zachodzące w organizmie kobiety po niezabezpieczonym stosunku.
Tabletka dzień po opiera się na zastosowaniu hormonów, najczęściej levonorgestrelu lub uliprystalu. Po pierwsze, tabletki te mogą opóźniać lub hamować owulację, proces, w którym uwalniana jest komórka jajowa z jajnika. Brak owulacji uniemożliwia spotkanie się komórki jajowej z plemnikiem i zaczęcie procesu zapłodnienia. Kolejnym działaniem tabletki dzień po jest zagęszczanie śluzu szyjkowego, który pełni istotną rolę w przepuszczaniu plemników do macicy. Gęstszy śluz utrudnia ruch plemników w kierunku komórki jajowej, ograniczając szanse na zapłodnienie. Ponadto, w przypadku, gdy owulacja już nastąpiła, tabletka dzień po może zmniejszać zdolność zapłodnienia plemników poprzez zmianę środowiska w jajowodach.
Warto podkreślić, że tabletka dzień po nie jest formą aborcji, co oznacza, że nie ma wpływu na już istniejącą ciążę. Jej działanie skupia się na zapobieganiu procesom, które mogą prowadzić do zapłodnienia. Sama efektywność tabletki w dużej mierze zależy od czasu jej zażycia po niezabezpieczonym stosunku. Im wcześniej zostanie przyjęta, tym większe prawdopodobieństwo, że zapobiegnie ona ciąży, dlatego lekarze rekomendują, aby lek został przyjęty w ciągu pierwszych 24 godzin.
Bezpieczeństwo i skuteczność
Wraz z upływającym czasem i rozwojem medycznym, tabletka dzień po stała się jednym z kluczowych elementów awaryjnej antykoncepcji, oferując skuteczność i bezpieczeństwo w sytuacjach, w których inne metody mogą zawodzić. Najbardziej efektywne są tabletki zawierające levonorgestrel, które w idealnych warunkach mogą zapobiec ciąży w około 85-90% przypadków. Natomiast tabletki zawierające ulipristal są jeszcze bardziej skuteczne i mogą zniwelować ryzyko ciąży w około 98% przypadków. Jednak warto podkreślić, że skuteczność leków jest uzależniona od wielu czynników, w tym od czasu ich zażycia po stosunku. Im wcześniej zostaną przyjęte, tym większe szanse na uniknięcie ciąży.
Jeśli chodzi o bezpieczeństwo, tabletka dzień po jest ogólnie dobrze tolerowana przez większość kobiet i w sytuacjach awaryjnych jest rekomendowana jest przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Należy pamiętać, że to lek i jak każdy inny lek może wywołać pewne efekty uboczne, takie jak nudności, wymioty, bóle brzucha, czy nieregularne krwawienia miesiączkowe. Warto zwrócić uwagę, że te efekty są zazwyczaj krótkotrwałe i ustępują same w ciągu kilku dni. Natomiast gdy te dolegliwości nie ustępują, należy bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Kolejnym ważnym aspektem, o którym należy pamiętać to fakt, że tabletka dzień po nie daje ochrony przed chorobami przenoszonym drogą płciową. Także jednorazowe przyjęcie leku, nie zapewnia ochrony w przypadku kolejnych niezabezpieczonych stosunków. Od takich zadań są inne metody antykoncepcji, o których warto porozmawiać ze swoim lekarzem ginekologiem.
Kiedy należy rozważyć przyjęcie tabletki dzień po?
Sytuacje, w których warto wziąć pod uwagę zażycie tabletki dzień po, obejmują:
- pęknięcie lub zsuniecie prezerwatywy,
- zapomnienie o innej metodzie antykoncepcji, np. tabletki,
- niezabezpieczony stosunek w okresie owulacji,
- stosunek bez jakiegokolwiek zabezpieczenia.
Każda kobieta powinna pamiętać, że tabletka dzień po nie jest długotrwałą formą antykoncepcji i nie powinna zastępować regularnej metody. Jej działanie opiera się na wysokich dawkach hormonów, co może wpłynąć na organizm.
Tekst Partnerski
Data publikacji 05.09.2023 r.