Dlaczego obywatele nie chcą angażować się w działania publiczne i jak ich  zmotywować do tego, żeby jednak taką aktywność wykazywali? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć  Patryk Kempiński, lokalny dziennikarz oraz członek-założyciel stowarzyszenia O.G.A.R.N.I.J

– Wszystko zaczęło się tak naprawdę ponad 3 lata temu – mówi Patryk Kempiński. –  Okazało się, że jest wiele osób posiadających ciekawe pomysły na organizację imprez, które mogłyby być atrakcją dla mieszkańców naszej okolicy. Nie mogli jednak wprowadzić ich w życie w pojedynkę. Tak zaczęła się nieformalna działalność naszej grupy. Po pewnym czasie okazało się jednak, że w razie oficjalnego zrzeszenia się jako stowarzyszenie możliwe będzie pozyskanie dodatkowych funduszy i współpraca ze strukturami samorządowymi i nie tylko.

Tak powstało stowarzyszenie O.G.A.R.N.I.J. (Ochotnicza Grupa Amatorów Realizująca Niezależne Inicjatywy Jednostek) – czyli organizacja non-profit powołana do życia by wprowadzić do Lubania nutkę optymizmu i dobrej zabawy. Działamy prężnie i tylko w zeszłym roku byliśmy organizatorami prawie 30. różnego rodzaju imprez. Niestety otrzymaliśmy wsparcie w zaledwie jednej z nich. Tu właśnie pojawia się problem aktywności obywatelskiej, której – w mojej opinii – nie brakuje wśród społeczeństwa.

Chętnie współdziała z nami naprawdę spora liczba osób i robi to bezinteresownie. O takiej dobrej współpracy niestety nie można powiedzieć jeśli chodzi o różne lokalne struktury. Wydaje się, że głównym powodem jest nadmierna biurokracja i rywalizacja między poszczególnymi podmiotami administracyjnymi, które powinny raczej razem współpracować.

Kolejnym problemem wydaje się być ewaluacja działań wszelakich jednostek, dla których najważniejszy jest sam fakt zaistnienia imprezy, a nie jej jakość. Liczy się jedynie to, by mogła ona być wpisana w statystyki. A my nigdy nie chcieliśmy brać udziału w działaniach „po łebkach”. Każdą imprezę zorganizować chcemy jak najlepiej i od samego początku mierzyliśmy wysoko. Niestety, w przypadku tak dużych przedsięwzięć zawsze coś może pójść nie tak i strach przed tym zdaje się paraliżować lubańskich urzędników. Każda inicjatywa zderza się z impetem z murem wątpliwości i niedowierzań administracji.

Pomijając fakt finansów, który czasami w sposób oczywisty nie jest dla miasta czy powiatu możliwy do zrealizowania, to pojawia się problem z załatwieniem najdrobniejszych spraw. Organizacja takich przedsięwzięć jak nasze jest ogromnym przedsięwzięciem logistycznym i brakuje czasami wsparcia w najprostszych, prozaicznych czynnościach. Np. w okolicznych miastach (Bolesławiec, Zgorzelec) nie ma problemu z rozwieszaniem plakatów imprez non-profit, zanosi się je w odpowiednie miejsce i po kłopocie. U nas natomiast do każdej partii plakatów, które mają być rozwieszone na miejskich słupach dostarczone musi być dodatkowo pismo. Powód to błahy, ale właśnie w takich sprawach powinno się zacząć zwalczać nadmierną biurokrację.

Reasumując, przeciętni mieszkańcy chcący wyjść z jakąś propozycją rozbijają się z kretesem o mur niechęci i atmosferę niesprzyjająca realizacji inicjatyw obywateli, tracą zapał i więcej nie powracają do prospołecznych działań. Dodatkowo nie widać perspektyw na jakąś poprawę w tym kierunku. Według dokumentów bowiem wynika, że w 2012 na współpracę przeznaczono trochę ponad 272 tys. zł (sprawozdanie z realizacji Rocznego Programu współpracy z organizacjami pozarządowymi za 2012), a na rok bieżący przewiduje się już tylko 180 tys. (Roczny program współpracy na 2013).

Warto by również zastanowić się nad racjonalizacją wydatków na te cele. W oficjalnym sprawozdaniu miasta przeczytać możemy, że na szczytny cel wysłania 30. osobowej grupy dzieci i młodzieży na zimowe ferie w okolice Karpacza przeznaczona została kwota 1,244 zł, ale już na Konkurs Plastikowych i Kartonowych Modeli Redukcyjnych o Puchar Burmistrza Miasta wydano 2,5 tys. zł. Warto się więc zastanowić kto decyduje na co zostaną przeznaczone dofinansowania organizacji pozarządowych. Co za tym idzie potrzebne są jakieś konsultacje społeczne, tak jak ma to miejsce w przypadku budowy skate parku na kartingach, gdzie o zdanie zapytani zostali sami zainteresowani. Dodatkowo warto byłoby stworzyć budżet społeczny i każdego roku dać jasno do zrozumienia jakie są możliwości.

Oprac. Sławomir Piguła