Była pierwszą nowoczesną konstytucją w Europie i drugą na świecie, po konstytucji Stanów Zjednoczonych. 233 lata temu, 3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni uchwalił ustawę rządową, nazwaną później Konstytucją 3 Maja, która stała się symbolem tradycji niepodległościowych państwa polskiego.

Dokument regulował zasady funkcjonowania władz państwowych, oraz prawa i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Postanowienia ustawy zasadniczej ustanawiały trójpodział władzy oraz znosiły wolną elekcję i zasadę liberum veto.
Próby przeprowadzenia reform zawartych w ustawie rządowej zostały zniweczone już w połowie 1792 roku przez konfederację targowicką oraz wkroczenie wojsk rosyjskich do Rzeczypospolitej. Po utracie niepodległości w 1795 roku, przez 123 lata rozbiorów, Konstytucja była symbolem dążeń narodu, dokumentem przypominający o walce o niepodległość. Później do ustawy odwoływali się też twórcy konstytucji polskich w XX wieku.
W 1791 roku dzień 3 maja został uznany za święto Konstytucji 3 Maja. Po drugiej wojnie światowej władze PRL zastąpiły je obchodami święta 1 Maja, a w 1951 roku  zdelegalizowały. Od zmiany ustroju, od kwietnia 1990 roku, święto Konstytucji 3 Maja jest świętem narodowym.

AM
Data publikacji 03.05.2024 r.